تایمر صنعتی چیست و چه کاربردی دارد؟

زمان، یکی از اساسی‌ترین عوامل در کارکرد انواع تجهیزات برق صنعتی و خطوط تولید است. بدون شک هر پروسه تولید یا کنترلی که در کارخانه‌ها و صنایع مختلف انجام می‌پذیرد، به زمان‌سنجی دقیق و قابل‌اطمینان نیاز دارد. به همین دلیل می‌توان گفت هیچ سیستم اتوماسیون صنعتی بدون سنجش زمان به‌صورت دقیق، پایدار نخواهد بود. تایمر صنعتی به‌عنوان یکی از پرکاربردترین ادوات مورداستفاده در برق صنعتی، مسئول عملکرد دقیق دیگر تجهیزات بر اساس زمان تنظیم شده است. این تجهیز بر اساس زمان تنظیم شده، فرمان خروجی صادر کرده و باعث فعال یا غیرفعال‌شدن دیگر تجهیزات می‌شود.

تصور کنید در یک کارخانه تولیدی، نیاز داریم چند موتور الکتریکی شروع بکار کند. طبیعتاً روشن‌شدن چند موتور به‌صورت همزمان، جریان هجومی بسیار شدیدی تولید می‌کند و باعث آسیب به خطوط انتقال برق می‌شود. برای جلوگیری از چنین آسیبی، لازم است روشن‌شدن موتورها به ترتیب و با تأخیر زمانی مشخصی انجام شود بطوریکه هر موتور چند ثانیه پس از موتور قبلی وارد مدار شود. اینجاست که تایمر صنعتی این فرایند را کنترل کرده و اجازه می‌دهد تا سیستم ما به‌صورت مرحله‌به‌مرحله و ایمن روشن گردد. تایمرها علاوه بر جلوگیری از آسیب رسیدن به تجهیزات، نقش مؤثری در کاهش هزینه‌ها و افزایش عمر قطعات و ماشین‌آلات صنعتی دارند. در ادامه این مقاله از فروشگاه لوازم برق صنعتی اصفهان نیرو نیک پرداز، با بررسی انواع تایمرهای پر کاربرد در صنعت، تفاوت تایمرهای آنالوگ و دیجیتال، بررسی نسل جدید تایمرهای آنالوگ میکروپروسسوری، راهنمای خرید تایمر صنعتی مناسب و معرفی تایمرهای برند نیکو (NIKO)، شما را در انتخاب بهترین گزینه برای نیازهای صنعتی یاری  خواهیم کرد. همچنین با بررسی نکات فنی، معرفی انواع تایمرها و مقایسه کاربردی، کمک می‌کنیم تا بهینه‌ترین انتخاب را داشته باشید.

معرفی انواع تایمر صنعتی

1. بر اساس فناوری ساخت

انواع مختلف تایمرهای صنعتی، بر اساس ساختار داخلی و فناوری ساخت استفاده شده در تولید آنها به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند: تایمرهای آنالوگ (مکانیکی، الکترومکانیکی، الکترونیکی)، تایمرهای دیجیتال، تایمر آنالوگ میکروپروسسوری (نسل جدید تایمرهای آنالوگ با هسته دیجیتالی) در ادامه به معرفی ویژگی‌ها، معایب و مزایای هرکدام به‌صورت جداگانه می‌پردازیم:

درصورتی‌که نیاز به دریافت اطلاعات تکمیلی یا استعلام قیمت تایمر صنعتی بروز از مجموعه نیرو نیک پرداز کهربا را دارید کافی است با یکی از شماره تماس‌های درج شده در سایت تماس حاصل فرمایید. همکاران ما آماده ارائه مشاوره به شما عزیزان هستند.

۲ . بر اساس نوع عملکرد:

تایمر تأخیر در وصل (On Delay): این تایمر پس از دریافت فرمان ورودی، خروجی را پس از مدت‌زمان تعریف شده، خروجی را فعال می‌کند. از کاربرد این تایمر می‌توان به روشن‌کردن دستگاه‌های صنعتی که نیاز دارند با تأخیر روشن شود نام برد.

تایمر تأخیر در قطع (Off Delay): این تایمر پس از دریافت فرمان ورودی، بلافاصله خروجی را فعال می‌کند. سپس بعد از سپری‌شدن زمان تعریف شده، خروجی غیرفعال می‌گردد. این تایمر جهت روشن نگه‌داشتن فن‌های خنک‌کننده یا تهویه پس از اتمام کار دستگاه، مورداستفاده قرار می‌گیرد.

تایمر تأخیر در قطع

تایمر فلاشر یا تکرارشونده  (Repeat Cycle / Flasher): خروجی این تایمر با سیکل مشخص خاموش و روشن می‌شود. این تایمر در سیستم‌های نورپردازی و پمپ‌های روغن زن در دستگاه‌های صنعتی کاربرد دارد.

تایمر استارت مجدد (Restart Timer): این تایمر در مواقع قطع برق مورداستفاده قرار می‌گیرد. در سیستم‌هایی که پس وصل‌شدن برق، باید از ابتدا شروع به کار کنند، از تایمر استارت مجدد استفاده می‌شود. پس از وصل برق و سپری‌شدن زمان تنظیم شده، خروجی به مدت چند ثانیه فعال می‌شود و موجب روشن‌شدن دستگاه می‌شود

تایمر چپ‌گرد – راست‌گرد (Forward-Reverse Timer): این تایمر همان‌طور که از نامش پیدا است جهت چپ‌گرد و راست‌گرد شدن موتورهای الکتریکی استفاده می‌شود. تفاوت این تایمر با تایمر فلاشر در قابلیت تنظیم زمان استراحت بین حالت چپ‌گرد و راست‌گرد است. این تایمر در میکسرها، همزن‌های صنعتی و نوار نقاله کاربرد دارد

تایمر ستاره – مثلث (Star-Delta Timer): تایمر ستاره مثلث برای راه‌اندازی الکتروموتورهایی که به‌وسیله سیستم ستاره مثلث شروع به کار می‌کنند استفاده می‌شود. در واقع با استفاده از این تایمر، مدار فرمان ستاره – مثلث بسیار ساده شده و این تایمر به‌صورت خودکار به کنتاکتورهای ستاره و مثلث فرمان می‌دهد.

تایمر قابل‌برنامه‌ریزی (Programmable Timer): این تایمرها بر خلاف اکثر تایمرها که فقط یکی از حالت‌های زمان‌سنجی را اجرا می‌کند، قابلیت برنامه‌ریزی و تنظیم چند سیکل مختلف و متنوع را دارد. همچنین دارای ورودی و خروجی‌های متنوع است که می‌تواند به هر کدام پاسخ مناسب دهد. این تایمرها در مقایسه با PLCها از قیمت پایین‌تری برخوردار هستند. درحالی‌که در اکثر کاربردها، عملکردی نزدیک به پی‌ال‌سی دارد.

اگر علاقه‌مند هستید با پی‌ال‌سی به‌صورت دقیق آشنا شوید می‌توانید به مقاله سیستم کنترل PLC مراجعه فرمایید.

3. بر اساس نحوه نصب

تایمر تأخیر در قطع

تایمر ریلی (DIN Rail Mount):

این تایمر بر روی ریل‌های استاندارد نصب می‌گردد. همچنین برای سیم‌کشی و مرتب‌سازی تابلو یکی از مناسب‌ترین گزینه‌ها هستند. در محیط‌هایی که رطوبت یا گرما به تجهیزات آسیب می‌رساند، از این نوع تایمرها استفاده می‌شود تا در برابر این آسیب‌ها محافظت شوند.

تایمرهای پنلی (Panel Mount):

این تایمرها بر روی درب تابلوهای صنعتی قرار می‌گیرد. برای نصب آن‌ها، لازم است ابتدا برش‌هایی مطابق با ابعاد تایمر روی درب تابلو ایجاد شود، سپس تایمر با استفاده از گیره‌های همراه دستگاه، به‌صورت محکم و ایمن نصب گردد. از مهم‌ترین مزایای تایمرهای پنلی می‌توان به‌سهولت در تنظیم و قابلیت مشاهده مستقیم نمایشگر تایمر اشاره کرد

مقایسه تایمرهای صنعتی آنالوگ و دیجیتال

بر اساس جدول بالا، به دلیل موجود بودن تایمر آنالوگ میکروپروسسوری، استفاده از تایمرهای کاملاً آنالوگ دیگر به‌صرفه نیست. اگر اولویت شما سهولت استفاده، دقت بالا و هزینه کمتر باشد، تایمر آنالوگ میکروپروسسوری انتخاب بهتری است. اما اگر دقت، انعطاف‌پذیری و امکان کنترل پیشرفته برایتان مهم است، تایمر دیجیتال گزینه مناسب‌تری خواهد بود.

نکاتی که باید هنگام خرید تایمر صنعتی در نظر گرفت

نوع تایمر و نحوه عملکرد: پیش از خرید هرگونه تجهیزات برق صنعتی مانند خرید ولت متر دیجیتال، آمپر متر، کنترل آمپر، تایمر و… باید مشخص شود دقیقاً چه نوع عملکردی را نیا داریم. انواع مختلف تایمر با عملکردهای گوناگون مانند تأخیر در وصل، تأخیر در قطع، فلاشر، استارت مجدد، ستاره – مثلث و… وجود دارد. انتخاب نادرست، ممکن است موجب آسیب به سیستم‌ها و دستگاه شود.

بازه زمانی قابل‌تنظیم: هر تایمر دارای محدوده حداقلی و حداکثری برای تنظیم زمان عملکرد است. این بازه از چند صدم ثانیه تا چند ساعت و یا حتی روز قابل خریداری است. معمولاً تایمرهای دیجیتال دارای چند بازه زمانی هستند تا بر اساس نوع استفاده (مثلاً روشن‌شدن یک چراغ برای چند ثانیه تا روشن‌شدن فن تهویه برای چند ساعت) تنظیم گردد.

نحوه نصب تایمر: همان‌طور که قبلاً اشاره شد تایمرها به دو صورت ریلی یا تابلویی قابل‌نصب هستند. اگر تنظیم آسان تایمر بدون نیاز به باز کردن درب تابلو یا قابلیت مشاهده مدت‌زمان باقی‌مانده موردنیاز باشد، باید از تایمرهای پنلی استفاده کرد.

میزان دقت موردنیاز: در کاربردهای حساس مانند فرایندهای شیمیایی، یا آزمایشگاهی، دقت تایمر بسیار مهم است. همچنین تلرانس و خطای تایمر نسبت به عوامل محیطی مانند گرما نیز بسیار حیاتی است. تایمرهای میکروپروسسوری دقت بالاتری نسبت به مدل‌هایی که کاملاً آنالوگ هستند  دارند. همچنین باید توجه نمود که میزان دقت تایمر تأثیر زیادی بر روی قیمت تایمر دارد.

ولتاژ تغذیه ورودی: انواع مختلف تایمرهای صنعتی با ولتاژهای تغذیه متفاوت (۲۲۰ ولت، ۱۱۰ ولت، ۲۴ ولت و…) عرضه می‌شوند. مهم‌ترین نکته این است که رنج ولتاژ مجاز کاری تایمر با سیستم موردنظر همخوانی داشته باشد تا از آسیب به تایمر جلوگیری شده و عمر مفید تایمر نیز افزایش یابد.

کیفیت و گارانتی: برندهای معتبر معمولاً خدمات پس از فروش و دقت عملکرد بهتری ارائه می‌دهند. از خرید محصولات متفرقه و بی‌نام‌ و نشان خودداری کنید. مجموعه نیرو نیک پرداز با داشتن سال‌ها تجربه در طراحی و ساخت انواع تجهیزات برق صنعتی، اقدام به تولید محصولات تحت برند نیکو (NIKO) نموده است. این مجموعه همواره در تلاش است تا رضایت حداکثری مشتریان را کسب نماید. محصولات نیکو، صددرصد ساخت ایران بوده و با ارائه ۳ سال گارانتی واقعی و بی‌قید و شرط، کیفیت بالای محصولاتش را تضمین می‌کند. این موضوع یعنی در صورت بروز هرگونه ایراد در محصولات، بدون پرسش تعویض می‌شود.

تایمر صنعتی آنالوگ یا دیجیتال؟ کدام را انتخاب کنم؟

اگر به ‌دقت، قابلیت‌های متنوع، رنج زمان قابل‌تنظیم نیازمند هستید تنها انتخاب شما تایمرهای دیجیتال است. اما اگر پروژه شما ساده است و دقت زمانی مهم نیست، تایمرهای آنالوگ انتخاب بهتری هستند. همچنین می‌توانید از تایمرهای آنالوگ میکروپروسسوری که دقت به‌مراتب بالاتری نسبت به تایمرهای آنالوگ دارد نیز تهیه کنید.

اگر این مطلب در مورد تایمرهای صنعتی آنالوگ و دیجیتال برایتان مفید بود و به شما در تصمیم‌گیری برای خرید تایمر کمک کرد، لطفاً نظرات خود را با ما در میان بگذارید تا بتوانیم مطالب کاربردی‌تری برایتان فراهم کنیم.